1000 vragen #42 Was je goed op school ?
Plichtsgetrouw
Over deze vraag hoef ik niet lang na te denken. Ja, ik was goed op school en ja, ik ging voor de cijfers. Ik wou presteren voor mijn ouders, voor de leraren en voor mezelf. Daarenboven heeft Moeder Natuur mij gezegend met iets wat echt wel helpt bij een schoolcarrière : een interesse is zowat alles. Ik was hongerig naar kennis en het maakte (bijna) niet uit wat het was, ik vond alles goed en alles interessant. Bovendien kan ik mij niet herinneren dat het concept ‘slechte leraar’ in de zin van ‘slecht lesgeven’ in onze gedachten opkwam, gezagsgetrouw als wij waren. Een ‘slechte leraar’ was in onze ogen iemand die geen gezag had. Maakte niet uit of hij of zij al dan niet goed les gaf.
Werken
Die interesse en het feit dat ik – nu nog altijd – gewoonweg graag studeer heeft me echt wel ver gebracht. Want in alle eerlijkheid : dat ik goed presteerde had ook veel te maken met mijn gedisciplineerd en hard werken. Ik was geen leerling (of later student) die er al flierefluitend door walste. Natuurlijk heb je een stel hersenen nodig, maar toch denk ik dat ik het vooral van het werken resultaat haalde. Werken en regelmaat, wachten tot de examens er waren is nooit mijn ding geweest. Dat zou mij knock-out slaan van de stress.
Zelden kritisch
Als ik terugkijk naar mijn scholieren- en studententijd dan kijk ik naar mezelf als iemand die weinig kritisch was. Ik las ontzettend veel en stelde veel vragen, maar ik ging er redelijk van uit dat al die mensen (leraren en schrijvers) het sowieso bij het rechte eind hadden. Dat ook grote geesten het verkeerd voor kunnen hebben, kwam niet in mij op.
Zo was ik tijdens mijn studententijd een gigantische fan van Simone de Beauvoir en geloofde vol overtuiging de stelling dat je vrouw/man ‘gemaakt’ wordt door de maatschappij en dat niet bent bij geboorte. Een stelling die door tal van neurologisch onderzoek ondertussen compleet ondermijnd is. Maar dat laatste maakt eigenlijk niets uit, ik dacht ‘waarom zou het niet waar zijn als zo iemand dat zegt ?’
Trouw aan het gezag
Ik volgde les in een homogeen meisjesschool waar ik – alle dagen met schort aan – gedrild werd om gehoorzaam te zijn en ‘Gezag’ als een absolute waarde werd aanbeden. Opvoeden tot kritische volwassenen zat er niet in. Opvoeden tot zelfstandigheid ook niet. En al werd het niet expliciet meegegeven, het onderwijs was ronduit seksistisch. Wie tijdens het vrije half uurtje (internaat) met een jongen praatte op weg naar de bibliotheek kon zich aan een fikse straf verwachten. Tenslotte wilden jongens maar één ding en wie met jongens praatte verkocht in hun ogen al lijf en leden. Wij morden wel wat, maar waren verder trouw aan het gezag. We durfden niet anders. Het was de tijd waar je nog van school kon vliegen omdat je met jongens omging.
Gehoorzaam zijn
Soms vraag ik mij af of ik niet beter meer had gerebelleerd. Het gezag in vraag had gesteld. Kritischer was geweest. Ik vrees echter dat je kritisch zijn ook moet leren. Nu lijkt het alsof ouders en leerlingen overal vraagtekens bij plaatsen, maar toen zat dat allemaal op één lijn. Gehoorzaam zijn, don’t make waves.
Ja, ik was een goede leerling. Maar nu ik er op terugkijk is dat toch met gemengde gevoelens.
