ouderen en zelfmoord
Werd deze morgen wakker met het niet al te opbeurend nieuws dat Vlaanderen het hoogste zelfmoordpercentage van Europa heeft. Proportioneel zijn het het vaakste ouderen. Tijd om er iets aan te doen, benieuwd wat er vandaag in de Senaat gezegd zal zijn.
Heel erg vreemd vind ik het niet. Er zijn de evidente factoren als eenzaamheid, een verminderde financiële toestand, maar er is ook het niet meer mee kunnen in de maatschappij die aan de ouderen moeilijke dingen vraagt.
Gisteren nog was ik bij een oudere dame op bezoek wiens administratie en boodschappen ik geregeld doe. Haar administratie is veel ingewikkelder dan die van mij, zij moet zich overal tegenover allerlei instanties verantwoorden. Om in haar eigen huis te mogen en blijven wonen moet zij – omdat haar man onlangs is gestorven een belasting betalen die wraakroepend is. Geen idee of ze het kan betalen. Misschien niet. Ik probeer haar uit te leggen waarom ze het moet betalen : omdat ze zogezegd een half huis rijker wordt.
Oud minister van sociale zaken Vandenbroucke zei ooit (terecht ?) dat een eigen huis de beste vorm van pensioensparen is. Nu wordt ze daar toch flink voor gestraft. Er vindt immers geen verkoop plaats, dus is er geen ‘winst’.
Voor iedere zorg die ze krijgt moet ze om de zoveel tijd geëvalueerd worden of ze nog hulpbehoevend is. Ze lijdt aan dementie, al jaren lang, maar moet toch iedere keer die ’testen’ doorstaan. Voor een dergelijk iemand is dat een zware vorm van stress, want al doorstaat ze de test niet, ze beseft wel degelijk dat ze getest wordt. Dat ze niet weet welke dag we zijn, dat ze haar kinderen niet kan opsommen. Een wildvreemde dame met pak en koffertje komt haar ondervragen.
Ze moet leven van het vertrouwen van de buren, de bank en het buurtwinkeltje. Want ze wil graag nog alleen brood kopen, haar centjes afhalen van de bank. Geen euro’s aub, maar graag 4000 BEF. Ze moet wel hopen dat niemand haar in de luren legt. Want hoeveel euro iets is, daar heeft ze geen idee van.
Ik begrijp dat veel ouderen moe worden, dat ze het niet meer overzien. Alleen al het administratieve gedeelte is zo ingewikkeld dat je bijna een superouder moet zijn om er nog aan uit te geraken.
Van oudere mensen wordt dan nog vaak geprofiteerd, en verweer hebben ze zelden, de redenering gaat te vlug, de argumentatie van de andere is dikwijs verbaal agressief.’Maar begrijp je het dan niet ?’ hoorde ik laatst iemand tegen haar zeggen ?
Ze zweeg en zei niets meer.
Uit ‘De Standaard’ 17/12/2004
Ik heb gegrasduind in de binnen- en buitenlandse literatuur over het onderwerp. Daaruit blijkt dat ouderen die zelfmoord plegen niet per se een geïsoleerd en eenzaam bestaan hebben geleid. De meerderheid onder hen heeft in de maand die aan hun overlijden voorafgaat nog een hulpverlener gezien. Misschien hebben ze niet over hun zelfdodingsgedachten gesproken, maar ze hadden wel een klacht.
