Gelezen: Us – David Nicholls
“Wij” van David Nicholls : het huwelijk is geen plateau
in “Wij” vertelt David Nicholls het verhaal van een gezin dat uit elkaar valt. Een rondreis als laatste redmiddel en veel flasbacks geeft de lezer een beeld over een huwelijk tussen twee mensen vol goede wil en veel onvermogen. Het verhaal is geschreven vanuit het perspectief van Douglas, de echtgenoot.
Well I can tell you now that married life is not a plateau, not at all. There are ravines and great jagged peaks and hidden crevasses that send the both of you scrabbling into darkness. Then there are dull, parched stretches that you feel will never end, and much of the journey is in fraught silence, and sometimes you can’t see the other person at all, sometimes they drift off very far away from you, quite out of sight, and the journey is hard. It is just very, very, very hard.
Het verhaal
Douglas, van opleiding wetenschapper, heeft een duidelijk beeld over hoe de wereld in elkaar zit. Hij is zo’n 20 jaar getrouwd met Connie, die een opleiding kust volgde en zich tot haar huwelijk met gelijkgezinden omringde. Lees: een leven waarin vandaag belangrijker is dan morgen.
Ik geloof dat hier al mijn huiver begon. Het cliché van de (would-be ?) kunstenaar en de heftige relaties. Of het andere cliché: de wetenschapper voor wie alles methodisch moet zijn. Nicholls heeft er een handje van weg !
Connie en Douglas kunnen niet meer verschillend zijn maar slagen er toch in om een gelukkig huwelijk uit te bouwen. Verdriet blijft hen niet bespaard. Hun eerste dochter overlijdt en jaren later zegt Connie dat in deze periode Douglas haar enige houvast was. Een tweede kind (Albie) wordt geboren en vanaf het begin loopt er iets mis in de relatie vader en zoon. Albie wil bij zijn moeder gaan en lijkt Douglas resoluut af te wijzen.
Rondreis Europa
Wat volgt is een beschouwing over meer dan 20 jaar huwelijk. Connie geeft aan Douglas te willen verlaten. Ze gaan nog een laatste keer op reis (De Grote Rondreis) met z’n drieën in Europa. Douglas hoopt dat deze reis hen opnieuw zal samenbrengen. Albie is ondertussen 17. De lezer volgt het gezin doorheen Europa en wordt getrakteerd op knappe sfeerbeelden van de verschillende steden. Ook hier had ik gemengde gevoelens. Hij mag dan wel de steden als toerist bezoeken, de indrukken waren mij te cliché. Amsterdam: grachten, Rijksmuseum, coffeeshops en prostitutie. Madrid: Prado, Guernica. Wat is dat toch met Nicholls en cliché’s ?
Botsende levensvisies
Uiteindelijk gaan Douglas en Connie uit elkaar. De relatie tussen Albie en Douglas, die op de rondreis een dieptepunt kent, krijgt even een kentering maar wordt niet echt goed. Waarom dat zo is, wordt niet echt uitgediept. Albie heeft het gevoel dat zijn vader ontgoocheld is in hem. Het is duidelijk dat Douglas verwachtingen heeft over Albie die niet kan of wil inlossen. Die verwachtingen zijn echter niet bijzonder hoog of uitzonderlijk. Omgekeerd lijkt Albie alles te doen om zijn vader te dwarsbomen. Albie gaat hierin wel heel ver.
In Albie vinden Douglas en Connie geen verbondenheid. Hun visie op opvoeding staat diametraal tegenover elkaar. Het levert evenwel mooie dialogen op. Dit denken beide ouders over Douglas’ toekomstplannen om fotograaf te worden:
‘Photographer!’ said Connie. ‘He’s going to be a photographer.’ We were pacing around the kitchen, furiously tidying up, by which I mean tidying up, furious. Wine had been drunk and it was late, the end of a long, fraught argument that, as was his way, Albie had provoked then fled from. ‘Don’t you see?’ said Connie, hurling cutlery at the drawer. ‘Even if it’s hard, he has to try! If he loves it, we have to let him try. Why must you always have to stomp on his dreams?’ ‘I’ve got nothing against his dreams as long as they’re attainable.’ ‘But if they’re attainable then they’re not dreams!’
‘And that’s why it’s a waste of time!’ I said. ‘The problem with telling people that they can do anything they want to do is that it is objectively, factually inaccurate. Otherwise the whole world would just be ballet dancers and pop stars.’ ‘He doesn’t want to be a pop star, he wants to take photographs.’ ‘My point still stands. It is simply not true that you can achieve anything if you love it enough – it just isn’t. Life has limitations and the sooner he faces up to this fact then the better off he’ll be!’
Hier botsten twee verschillende levensvisies. Vervang fotograaf door een andere studierichting niet blaakt van jobmogelijkheden en je vindt dit gesprek in tal van gezinnen terug. Ook wij hadden ooit, zij het niet zo extreem, zo’n gesprek hier thuis.
Hoe heeft dit huwelijk zoveel jaren overleefd ?
Uit ongeveer alles blijkt dat Connie en Douglas compleet anders in het leven staan. Douglas lijkt in een bubble te leven: hij heeft zo’n beeld van hoe de wereld en het leven moet zijn volgens hem, dat hij mist wat er onder zijn ogen gebeurt. Het is een man die vasthoudt aan zijn overtuigingen, ook al botst hij keer op keer tegen weerstand. Enkel in Barcelona (de laatste stad) laat hij zijn zoon even los. Het lijkt alsof Douglas een bril op heeft die hem weerhoudt om bepaalde dingen te zien. Toch doet hij alles om het huwelijk te redden. Connie van haar kant blijft van Douglas houden en ziet ook waar het fout loopt, maar de onmacht tussen beiden is zo groot dat ze elkaar niet (meer) vinden.
Samenvatting
Twee sterren, niet veel. De clichés waren er mij teveel aan. Het verhaal kon mij niet boeien. Ik heb mij lang afgevraagd waarom dat zo is. Soms heb je geen click met een verhaal of personages. Dat was hier het zeker het geval. Ik had het eertijds ook met “A little life” van Hanya Yanagihara.
- Taal : Ik las het boek in het Engels, vlot geschreven maar niet uitmuntend in taal
- Inhoud : Een koppel gaat met hun 17 jarige zoon op rondreis in Europa in de hoop (vader) dat dit het huwelijk kan redden
- Emotie : donker, maar ook humor. Je wordt er echt niet vrolijk van, misschien net omdat het bij tijden heel realistisch is.
- Themata : gebroken relatie, zeer beschadigde relatie vader-zoon
- Genre : fictie
- Personages : Douglas (vader), Connie (moeder), Albie (17 jarige zoon)
- Tempo : traag
- Context : Groot Brittannië (thuisland), verschillende Europese steden (rondreis), 21ste eeuw
Praktisch
David Nicholls, Wij, uitgeverij Boekerij, 415 blz., januari 2015
Te koop via Bol.com voor € 19,99 paperback. Kijk even na, ik heb het boek hier en daar al goedkoper gezien ! Vlot verkrijgbaar in de meeste bibliotheken.
