De natuur in – Joeri Cortens, iedereen natuurexplorer !

Joeri Cortens is werkzaam bij Natuurpunt maar is bovenal één brok passie voor alles wat groeit, bloeit en leeft in de natuur. Met zijn boek ‘De natuur in’ deelt hij dit enthousiasme door je maand na maand te verleiden tot ware expedities of gewoonweg te genieten van wat de natuur die maand te bieden heeft. Geen klassieke natuurgids, maar het deskundig verslag van een man die overloopt van kennis en liefde voor de natuur.

De natuur zit vol ontdekkingen

Of het nu winter, zomer, herfst of lente is, de natuur is altijd een heerlijke plek om te vertoeven. Er valt altijd iets te zien en nooit of te nimmer is het schouwspel twee keer hetzelfde. Er valt van alles te ontdekken, zoveel zelfs dat je meestal zintuigen tekort hebt. Via het boek Bosbaden leerde ik al nu en dan mijn ogen toe te doen en de natuur op een zintuigelijke manier te ontdekken. Luisteren zonder te kijken, geuren proeven, of voelen hoe kleefkruid voelt, lookzonderlook ruikt… (naar look dus!).

Het is slecht gesteld met mijn / onze natuurkennis

Ik vind het heerlijk maar hoe meer ik zie hoe meer ik moet bekennen dat mijn kennis over de natuur niet zo bijster groot is. Ik blijk daarin niet de enige te zijn. Volgens een recent onderzoek gaat het helemaal niet goed met die natuurkennis van ons. We scoren gemiddeld zo’n 4,6 op 10. Ik haal een béétje troost uit de score van 80% die Dirk Draulans haalde. Anderzijds… als hij al ‘maar’ 80% scoort, dan zal ik wel één van die mensen zijn die de gemiddelde score drastisch naar beneden haalt.

De natuur in …

Oké, dan ga je met je rugzak, verrekijker en natuurgids de natuur in, maar dan nog… De natuur is zo divers en bij tijden zo overweldigend dat je, ondanks je gids, door het bos de bomen niet meer ziet (pun intended). Daarom was ik dan ook zo blij met het boek De natuur in, een jaar vol ontdekkingen, belevenissen en inzichten. Eerst en vooral wordt de blik omgekeerd. Ik ga nu actief op zoek en op ontdekking in plaats van overweldigd te zijn door iedere plant, vogel, struik, boom waarvan ik de naam niet weet. Nee hoor, als een echte ontdekker ga ik gericht op zoek! En zo breid ik op bijna speelse manier mijn natuurkennis uit.

Maand na maand

Het boek De natuur in is ingedeeld in maanden. Waarom kwam niemand ooit eerder op dit idee? Natuurlijk volgt de natuur geen exacte kalender waarbij larven op datum x uitkomen en de eerste bosanemoontjes op datum y hun kop opsteken. Maar komt het op geen dagen, dan heeft de natuur minstens maandaanbiedingen in haar mars. En uiteraard, als een echte koopjesjager ga ik op zoek. Zo staat mei bij mij in het bijzondere teken van beken en kleine riviertjes. Want daar is van alles te doen. Al die waterjuffers bijvoorbeeld. Goed in het onderscheiden ben ik totaal niet, maar dankzij Joeri Cortens – auteur van het boek – , weet ik ondertussen dat ze de uithangborden zijn van goede waterkwaliteit. Overigens heb ik mij ondertussen zo’n kleine handmicroscoop aangeschaft, waardoor ik al dat kleine leven in en om het water tot 60 keer vergroot zie.

Het alternatief voor een wandelende enclopedie

Nu hoef je mij niet enthousiast te maken voor een tocht doorheen de natuur of een ware expeditie ergens rond een poel of in een bos. Daar had ik het boek van Joeri Cortens niet voor nodig. Door zijn boek loop ik echter niet meer zo verweesd rond. Want ja, waar begin je? Het liefst zou ik gewoon mét Joeri Cortens op pad gaan, want dat lijkt wel een wandelende encyclopedie, maar goed, met dit boek ben ik al een stuk verder. Er staan tal van verhalen in. Zo las ik dat het niet mijn op hol geslagen verbeelding was toen ik ondanks T-shirt en al een beet van een daas op mijn schouder had. Die beestjes kunnen dat echt ! Cortens schrijft heel lyrisch over die doorbijters met hun betoverende ogen, maar zo dicht hoef ik ze ook niet.

Verhalen, verhalen, verhalen !

Wanneer je De Natuur in doorbladert, kan je eerste indruk zijn dat het een of andere versie van een natuurgids is. Vol mooie natuurfoto’s en weetjes over de natuur. Dat is het ook. Het is echter evengoed een boek vol herinneringen en verslagen van de tochten die Joeri samen met zijn gezin onderneemt.

De kinderen roeren zich ook in hun tent. ‘Wat was dat, papa?’ ‘Kraanvogels’, roep ik enthousiast. Ik wil ze het gevoel geven dat dit iets heel bijzonders is en hoop uit de grond van mijn hart dat ze dit voor altijd gaan associëren met avonturen uit een onbezorgde kindertijd.

Ik spoor ze aan om meteen op te staan en te gaan zoeken. Tien minuten later zitten we in een kano.

Fijn aan dit boek

Het fijnste aan dit boek vind het het enthousiasme van de schrijver. Het is gigantisch aanstekelijk. Door de vele verhalen lees je snel enkele bladzijden achtereen. Gewone natuurgidsen zijn meestal lijstjes met allerlei feiten, door de verhalen van Joeri Cortens kom je helemaal in de natuur als ervaring.

Dat hij er een soort maandoverzichten van maakte vind ik geweldig. Het nodigt mij maand na maand uit op op ontdekking te gaan. Ik wéét nu waar ik mijn aandacht kan op richten en veel van wat ik op dat moment zie staat ook net in de betreffende maanden beschreven.

Ik mis wel een klein register. Het was fijn geweest mochten de vele dieren en planten die worden vernoemd terugkomen in een register achteraan in het boek. Ik begrijp de keuze omdat dat niet te doen. Het is géén klassieke natuurgids en door de schikking per maand zal je wellicht niet op zoek gaan naar informatie over de grote ratelaar in de winter. Die laatste is overigens een prachtige bloem, mocht je al aan een slang denken (wat ik zou gedaan hebben!).

Joeri Cortens

Mocht die naam je al iets zeggen, dat kan best. Joeri Cortens is wekelijk te horen in het programma ‘De weekwatchers‘ op Radio 2. Hij is educatief medewerker bij Natuurpunt, dus wees maar zeker dat hij tonnen ervaring heeft én weet hoe hij iets moet uitleggen. Applausje Joeri ! Hij leerde zijn vrouw kennen in de jeugdbeweging. Samen gaan ze met hun kinderen dikwijls op pad, ‘naar waar de stroming ons voert‘.

Minstens één keer per maand samen de natuur intrekken, om de hoek en een beetje verder weg. Om te ontdekken, experimenteren, genieten, proeven, (over-)leven, kamperen.

Blader mee door het boek

Lannoo postte op YouTube een filmpje waarin je het boek doorbladerd ziet. Dit is het:

Joeri Cortens, De natuur in, een jaar vol ontdekkingen, belevenissen en inzichten is uitgegeven door Lannoo (2020) en telt 220 blz. Je kan het o.a. kopen via de webshop van Lannoo voor € 25,99.

Voor wie nog meer wil ontdekken

• Sarah Devos, het Bosboek
• Sarah Devos & Katiina Kilpi, zakboek voor het bosbaden
• Jan Rodts: De slimste vogelgids

Hou je – net als ik – echt van de natuur, dan is een lidmaatschap van Natuurpunt te overwegen. Eerst en vooral steun je daarmee tal van natuurprojecten, zodat jij en je (klein-)kinderen nog lang van al dat prachtigs kunnen genieten! Maar ze geven je ook toegang tot lezingen, natuurwandelingen en tal van activiteiten.

Foto's Pixabay