Gelezen: Driving miss Norma – Tim Bauerschmidt en Ramie Liddle

Met de dood voor ogen het avontuur volop tegemoet

90 jaar is ze. Ze heeft onlangs haar man verloren en er is kanker bij haar vastgesteld. De toekomst lijkt voorspelbaar: operaties, medicatie, chemotherapie en hopen op toch wat langer leven. Ziekenhuizen. Eenzaamheid. Verzorgingshuizen. Verplegers allerlei. Dokters. Consultaties. Bijwerkingen van medicatie. Diagnoses. Niet echt een toekomst om vrolijk van te worden. Of je zegt gewoon nee tegen dit alles en je zegt ja tegen het leven, nee tegen de wachtkamer van de dood.

Driving miss Norma

Tim Bauersmidth wou best wel zijn moeder bij hem in huis nemen. Alleen… hij woonde niet in een huis maar in een camper, samen met zijn vrouw Ramie en poedel Ringo. Zou Norma het zien zitten ? Samen met hen Amerika rondreizen in een camper ? Zij hadden geen twijfel over de waarde van een zwervend bestaan, maar zou deze levenswijze ook bij Norma passen ? Norma zei echter volmondig ja. Een eerste ja die nog door vele “Ja’s” gevolgd zouden worden.

 Op dat moment begrepen we allemaal dat vertrouwen de basis was voor een intens gevoel van vrijheid. Zonder vertrouwen zetten we onze vreugde achter slot en grendel en houden we soms letterlijk onze adem in. Maar als we er ook maar een momentje bij stilstaan dat er iemand is om ons te steunen, voelen we ons vrij ons te laten gaan, te vragen ‘Waarom niet?’ en van iedere hobbel in de weg te genieten.

Kwaliteit van leven boven alles

Hun beslissing om de aangeboden therapieën te weigeren werden niet overal op applaus onthaald. Toch waren ze resoluut in hun beslissing. Norma zou niet enkel ‘bij hen’ wonen, er zou van alles gedaan worden om haar levenskwaliteit zo hoog mogelijk te houden.

‘Onze grootste tekortkoming in de manier waarop we omgaan met zieken en ouderen is dat we niet zien dat er dingen zijn die belangrijker zijn dan veiligheid en langer leven; dat de kans je eigen verhaal te maken essentieel is om het leven zinvol te houden,’

Bovenstaand citaat las Ramie in boek over sterfelijkheid en het is de rode draad geweest in hun omgaan met Norma.

Luchtballon

Zo ontdekten Rami en Tim dat Norma jarenlang gedroomd had van een tochtje in een luchtballon. Waarom niet, dachten ze. Waarom zou ze ze moeten afzien van deze droom ? Maar bestond er wel een luchtballon waar je in zitten kon ? Norma kon onmogelijk de hele tocht staan. En hoe zou Norma in de mand geraken ? Praktische problemen die later makkelijk te overbruggen waren. Wie droomt vindt de juiste mensen.
Norma had geen bucketlist, maar wat komen zou was het ene avontuur na het andere.

Facebookpagina Driving miss Norma

Via een Facebookpagina houden Tim en Ramie hun vrienden op de hoogte over Norma en hun trip door de Verenigde Staten. Lang duurt het echter niet het verhaal gaat viraal. Mensen herkennen Norma en steunen haar in haar controversionele beslissing. Norma wordt een inspiratie. Ze wordt uitgenodigd op etentjes, lokale overheden verwelkomen haar als een vip in hun stadje – tegen alles zegt ze ja. Als voormalig veteraan werd ze zelfs door het leger uitgenodigd op een vliegtuigdekschip.

Bijzonder in het gewone

Dit is een boek dat wellicht lang zal blijven hangen bij mij. Ik vroeg me dikwijls af: wat is er zo bijzonder aan ? Wat maakt Miss Norma tot zo’n uitzonderlijk mens ? Ik zocht naar bijzondere kwaliteiten of prestaties, maar die waren er niet.  Miss Norma kan eender welke vrouw zijn. Waarom dan zo’n inspiratie ? Tot het mij duidelijk werd: deze vrouw leefde haar laatste levensjaar net zoals ze zelf wilde. Als een nomade. Ze verliet haar huis. Het werd gewoon netjes op slot gedaan. Ze wist niet wat de dag haar zou brengen. Letterlijk niet – want het camperleven is niet fullproof – maar ook fysiek niet. Haar fysieke toestand mocht dan even vooruit gaan door veel medicatie te schrappen, gezond worden zou ze niet.
Het weerhield haar echter niet om lekker gek te doen als ze daar zin in had, nieuwe dingen te proeven of voor het eerst paard te rijden. Ze ging ervoor. Helemaal ! Vol vertrouwen.

Samenvatting

Het boek heeft me aan het denken gezet. Maar liever laat ik als laatste Tim aan het woord.

Meer dan wat dan ook heeft haar dood me duidelijk gemaakt dat het leven kort is. We kunnen het nog zo vaak zeggen, het hoeft niet altijd in te zinken. De realiteit is dat niemand van ons weet hoelang – of hoe kort – ons leven zal zijn. Zo kan iemand als mijn moeder een regelrecht doodvonnis krijgen, maar dan tot ieders verrassing nog veel langer leven dan verwacht. Iemand anders kan de leuke dingen van het leven nog even uitstellen en dan veel te vroeg en lang voordat zijn dromen ooit werkelijkheid kunnen worden, worden geveld. Het is afgezaagd maar waar: het enige wat we hebben is het moment waarin we nu leven. En waar we ook zijn, dat moment kan worden gevuld met schoonheid, vreugde, liefde en mogelijkheden. Mijn moeder was daarvan het levende bewijs.

“Haar dood” slaat niet op Norma maar wel op Norma’s dochter en Tims zus Stacy die geen 50 jaar werd. De kwetsbaarheid van een mensenleven was gekend door Tim. De dood van zijn zus was mee de inspiratie om te kiezen voor het léven en niet voor de dood.

Praktisch

• Bauerschmidt, Tim en Ramie Liddle, Driving Miss Norma, 320 bladzijden, uitgeverij Harper Collins, juni 2017.  Paperback te koop via o.a. Bol.com voor €17,99.
• Ik las de Kindleversie (Nederlands !) voor $ 14,84.  Wie twijfelt (hoeft echt niet !) kan via de gratis Kindle app de eerste bladzijden gratis downloaden.