Gelezen: Gretchen Rubin, The Four Tendencies

“The Four Tendencies ” maken je samenleven met anderen eenvoudiger en inzichtelijker. Als je weet wie je voor je hebt, dan is het makkelijker omgaan met hem/haar, omdat je in volle respect bent voor wie hij/zij is. Je begrijpt immers wat hem/haar drijft. 

Naar een eenvoudiger en beter leven

Ik ben al lang fan van Gretchen Rubin. Wat ze te zeggen heeft is o zo to the point en je hebt er wat aan. Bovendien is ze nooit zweverig en poneert ze haar ‘wijsheid’ nooit als een dogma. Bovendien schrijft ze vlot en lezen haar boeken als een trein. Het thema is altijd hetzelfde: hoe kan ik mijn leven beter maken. Ze is een groot voorstander van routines (die je zelf invult zoals je wil) en het eenvoudiger maken van het leven, als is minimalisme geen woord dat je bij haar aantreft. Eenvoudiger als minder complex.
Niet te verbazen dat haar podcast zo druk wordt beluisterd (en bejubeld!)

The four tendencies – nog niet vertaald

The Four Tendencies gaat over persoonlijkheidsprofielen aangaande het omgaan met interne en externe verwachtingen/doelen. Klinkt ingewikkelder dan het is, dus laat ik beginnen met het voorbeeld dat ze zelf aangaf. Een vriendin van haar was vroeger lid van een atletiekclub en miste nauwelijks een training. Ze liep goed en had geen problemen om naar de training te gaan. Nu is ze ouder en geen lid meer van een club en het lukt haar – ondanks haar voornemens – nauwelijks om de deur uit te gaan om te lopen, ook al wil ze dat echt wel. Rubin zag het onderscheid: haar vriendin had blijkbaar geen moeite als er een externe verwachting was (de club), maar vond het voor zichzelf moeilijker om de deur uit te gaan (interne verwachting).

Het boek is spijtig genoeg nog niet vertaald in het Nederlands, maar ik kan mij niet voorstellen dat dat nog lang gaat duren.

4 profielen

Op basis van hoe mensen omgaan met interne en externe verwachtingen kwam ze tot 4 profielen, oftewel de zogenaamde four tendencies. Ik kan mij best voorstellen dat je denkt: oké, maar wat ben ik daarmee ? Het antwoord is: véél ! Want als je wil samenwerken met iemand of je wil iets van iemand (niet in de manipulatieve zin), dan kan je maar beter weten hoe je dat het beste aanpakt. Ik heb er alvast veel aan gehad!

• De upholder heeft geen moeite met interne en externe verwachtingen. Het is iemand die houdt van lijstjes en regeltjes en die weinig moeite heeft met het integreren van routines of het volgen van procedures.
• De questioner stelt zich overal vragen bij. Hij zal alleen iets doen als hij daar achter staat en heeft nood aan extra uitleg. Hij ‘kiest’ om iets al dan niet te doen. Klopt het met zijn denken, dan gaat hij er voor. De questioner heeft het niet moeilijk met de interne doelstellingen/verwachtingen.
• De rebel zegt eigenlijk per definitie ‘nee’ omdat hij het inlossen van verwachtingen (‘moeten’), ziet als een inbreuk op zijn vrijheid. Hij staat tegenover de upholder.
• De obligers hebben weinig moeite met het voldoen aan externe verwachtingen. Zij doen wat ze beloven (externe druk) maar hebben het moeilijker met hun interne verwachtingen.Voor een mooi overzicht kan je best hier eens een kijkje nemen.

Is het een beter dan het andere ?

Volgens Rubin zijn de four tendencies onveranderlijk (daar twijfel ik wel een beetje aan) en heeft elke tendency eigen valkuilen. Na het invullen van de test bleek ik een upholder te zijn. Ik geloof dat dat correct is. Mijn valkuil is het kritiekloos omgaan met interne en externe verwachtingen. Ik ben iemand die zelfs midden in de nacht, als er overduidelijk nergens iemand te bespeuren is, netjes aan een rood licht blijft wachten. Misschien is dat nog aanvaardbaar, maar ik ben evengoed iemand die zelfs slechte boeken tot de laatste bladzijde uitleest omdat er een ‘interne regel’ in mij is die zegt dat eenmaal begonnen je het boek ook moet uitlezen. Dat betekent natuurlijk niet dat ik totaal kritiekloos ben, maar ik merk wel dat structuren, regels, verwachtingen een groot impact hebben op mij. Ik kan mij geweldig schuldig voelen als ik niet voldoe aan wat ik mezelf heb opgelegd of waar ik akkoord mee ben gegaan. Schuldig voelen als in disproportioneel schuldig voelen, alsof de regel/verwachtingen/belofte àltijd boven eender welke omstandigheid staat.

Mijn lief daarentegen is een questioner/rebel. Die neemt nooit zomaar dingen aan. Hij heeft altijd extra uitleg nodig en de nood om er zijn eigen stempel aan te geven. Het lief heeft zich nog nooit aan een sportschema gehouden. Hij heeft er altijd ‘kritiek’ op (van wie het ook komt of wat het ook is). Zijn ‘minor’ tendency is volgens mij dan ook ‘rebel’. Het verschil tussen ons twee zit is overduidelijk in het volgen van een kookboek. Ik volg lijn na lijn, hij kleurt per definitie buiten de lijntjes en zal er àltijd een andere toets aan geven. Ik denk daar niet eens over na. Ik volg gewoon.
Als ik overenthousiast ben over iets, komt bij het lief altijd de ‘ja maar’. Dat weet ik al op voorhand. Ik ben een snelle beslisser (zonder weinig spijt nadien). Het lief kan zich maanden zoet houden in het afwegen en verdwalen in de ‘ja maars’.

Al bij al vullen wij elkaar mooi aan denk ik.

Omgaan met anderen – de rebellen onder ons

Wie het boek gelezen heeft ziet na verloop van tijd al van verre welk type iemand is. Ik kan iedereen op mijn werk zo grosso modo indelen in de types, zowel wat mijn collega’s als leerlingen betreft. Vooral wat dat laatste betreft heb ik toch veel aan het boek gehad. Iedereen kent wel leerlingen (of volwassenen) die per definitie ‘nee’ zeggen. Zeg jij A dan is het bij hen B. Het is verleidelijk om te denken dat dit pure dwarsliggerij is. (Dat zal het bij pubers en volwassenen soms wel zijn, maar ook dan werkt het !). Volgens Rubin komt dit omdat zij in alle moeten hun vrijheid bedreigd zien en er daarom ook resoluut tegenin gaan. Hier komt de formule hoe je wel iets kan bereiken : informatie – gevolgen – keuzes.
Bij dergelijke jongeren is het belangrijk dat je hun grote drang naar vrijheid respecteert. Als je de zaken voorstelt als een keuze, dan wordt die vrijheid minder bedreigd.

Nu is dat wel bij iedereen het geval, maar bij hen is het belangrijker. Ik geef een simpel en onschuldig voorbeeld: aan sommige leerlingen vraag ik ‘wil jij de toetsen uitdelen of wil je dat ik het aan iemand anders vraag ?’. Hier zit geen informatie/gevolg in, maar wel keuze. Ik kan je verzekeren dat ze zo goed als altijd ‘ik doe het wel’, zeggen, zelfs zonder grimas en mét een blik van ‘ik word hier volwassen behandeld’. Ik geef grif toe dat er een pak leerlingen zijn bij wie ik gewoon de toetsen geef zonder iets te vragen waarop zij vervolgens, evengoed zonder commentaar, de toetsen terug uitdelen.

Samenvatting

Het boek behandelt één aspect van een persoonlijkheid, namelijk hoe iemand met interne en externe verwachtingen omgaat en hoe je het beste met deze profielen kan omgaan. Ik denk dat veel lezers intuïtief al veel weten. Gretchen Rubin brengt het in schema en verwoordt het. Bij iedere profiel staan de (mogelijke) sterktes en zwaktes. Ze wijt verder ook hele hoofdstukken aan de verschillende mogelijke combinaties van persoonlijkheidsprofielen.

Wat ik er zelf aan overhoud is dat het goed is dat ik meer omga met àndere profielen. Van hen kan ik veel leren omdat zij juist sterk zijn waarin ik niet zo sterk ben. Zij ‘zien’ zaken die ik gewoonweg dikwijls niet zie.
Ik geloof best dat de algemene aard onveranderlijk is, maar ik denk dat er toch ruimte is om bij te leren van andere profielen en zelfs een beetje te veranderen.

Praktisch

Gretchen Rubin, The Four Tendencies, te koop bij o.a. Bol.com voor €9,99.