Gelezen – Marcel Erwin Mortier

Erwin Mortier : Vlaams en bekend

Nu en dan waag ik mij eens aan een grote naam die ik hoorde waaien maar nog nog nooit iets van las. Erwin Mortier is zo iemand. Nu en dan waag ik mij ook aan een Vlaamse Schrijver, zoals vorig jaar (opnieuw) Dimitri Verhelst. Erwin Mortier voldoet aan beiden : én groot én Vlaams.

Prachtige taal

Soms lees je wel eens boeken waarvan de zinnen je de zinnen in je oor wil laten rusten en nog eens beluisteren, gewoon omdat ze zo mooi zijn. Erwin Mortier is zo’n schrijver en het gaat hem zo natuurlijk af dat je niet kan twijfelen dat hij een bijzonder talent en hart voor taal heeft.

[perfectpullquote align=”full” cite=”” link=”” color=”” class=”” size=””]De avond daalde de zoldertrap af, dreef zijn duisternis de hoeken van de kamers in, droop onmerkbaar omlaag langs de muren, stal de kleuren uit de meubels, hun kleinere details, en tenslotte hun vormen.[/perfectpullquote]

Bovenstaand citaat is willekeurig gekozen, het staat vol van zo’n zinnen.

Verhaal

Hoe knap de taal van Mortier ook, het  duurde lang voor ik in het verhaal kwam. Het tempo ligt dan ook zeer laag en er gebeurt weinig. Anderzijds was het zo’n genieten van de taal dat ik het boek maar niet kon wegleggen.
Het verhaal speelt zich af na de tweede oorlog en volgt een familie waarin de herinnering aan Marcel nog levend is. Het wordt pas langzaam duidelijk dat Marcel een colloborateur was. Dat dit een gevoelig onderwerp is in de familie en in het dorp blijkt uit de manier van praten over Marcel. Hij lijkt de aanwezige afwezige. Overal zijn verwijzingen maar nergens echte sporen.

Zonder oordeel

Het onderliggend thema mag dan wel colloboratie zijn, het verhaal wordt nooit zwaar. Mortier slaagt er boven alles in om een menselijk verhaal te vertellen. De wereld is niet zwart/wit en de oorlog bracht menig mens in verwarring. Marcel wordt geenszins afgeschilderd als een landsverrader of een opportunist. Integendeel, er is altijd mildheid en aandacht voor de mens achter zijn daden.

[perfectpullquote align=”full” cite=”” link=”” color=”” class=”” size=””]Ik zal die Russen goed kunnen zien als den strijd begint. En ik weet tenminste waarvoor ik strijd. Voor ons Vlaanderen, en niet voor De Snor. Politiek Onbetrouwbaar! Het is een schone decoratie! Ik hoop, Cyriel, dat ge rap bij ons komt. Het zal nodig zijn. Veel idealisten zie ik hier niet.[/perfectpullquote]

(uit een brief van Marcel)

Samengevat

• Taal  : bijna poëzie, zinnen die je keer op keer wil herlezen en nooit komen ze gekunsteld over
• Inhoud : verhaal van een naoorlogse familie waarin de herinnering aan Marcel levendig én verborgen is.
• Emotie : rouw, verwondering, soms grappig  (het verhaal wordt vanuit het perspectief van een jongere verteld)
• Themata :  leven na de oorlog, collaboratie (omgaan met)
• Genre : fictie
• Personages :  ik figuur (jongere), Grootmoeder Andrea Ornelis, Hulp Stella (gehuwd met Lucien)
• Tempo : traag
• Context : Vlaanderen, 60-er jaren.

Praktisch

Erwin Mortier, Marcel, De Bezige bij (2005), 151 bladzijden ; Ik las de Kindle versie , het boek is makkelijk in bibliotheken te verkrijgen. Te koop bij bol.com voor € 12,50.