Gevalletje borderline – Storm in het hoofd

We hebben allemaal wel enige notie van wat borderline is, al is dat meestal heel beperkt en voorzien van clichés. Maar wat betekent het om zélf de diagnose borderline te krijgen? Hoe ziet het leven er dan uit? Ben je dan zo’n typisch ‘gevalletje borderline’? Kathelijn Hulshof schreef er een boek over waarin ze de theorie tegen het licht van haar eigen ervaringen en therapie houdt.

Zo ontzettend moedig

‘Gevalletje borderline‘ kreeg me echt wel te pakken. Kathelijn Hulshof deelt grote stukken van haar leven met de lezer. Uitermate intelligent, gedreven, avontuurlijk, jong is ze. Ze rijgt diploma’s aan elkaar zoals een kind kraaltjes rijgt. De lat ligt hoogt, ze raast door het leven.
Borderline is niet iets wat aangeboren is, het overkomt je. Zo ook bij Kathelijn. Ze vertelt haar verhaal dat evengoed een zoektocht is. Het werd een verhaal van een kwestbare en sterke vrouw. Ze had best twijfels voor ze haar verhaal wou prijsgeven. Is het wel een goed idee om dit aan de hele wereld kenbaar te maken?

Jarenlang heb ik op alles wat ik deed kritiek gekregen. Liep ik tegen een muur van vooroordelen op. Toen ik ziek werd kreeg ik redenen te horen waarom ik niet ziek kon zijn. ‘Het valt allemaal wel mee’. Het viel niet mee. De worsteling met borderline is akelig en eenzaam. Het maakt het leven ondraaglijk. (…)
Er is veel leed in het donker. Temeer omdat we het ongemakkelijk vinden om ons verhaal eerlijk te vertellen. Liever niet over de moeilijke dingen praten. Daar wil ik niet langer aan meedoen.

Citaat uit: Kathelijn Hulshof, Gevalletje borderline, Blosom Books 2021

Het stormt vanbinnen

Zo begint het tweede hoofdstuk van het boek Gevalletje borderline. Na de titel volgt een opsomming van symptomen eigen aan borderline. Je wordt er allesbehalve vrolijk van:

• Verlatingsangst
• Instabiele en intense persoonlijke reacties
• Identiteitsstoornis
• Impulsiviteit
• Automutulatie en suïcidaliteit
• Stemmingswisselingen
• Chronisch gevoel van leegte
• Intense woede of moeite boosheid te beheersen
• Dissociatieve verschijnselen of paranoïde ideeën

Meteen volgt ook de nuancering:

De ziekte kan zich echter in veel verschillende vormen manifesteren en de bekendste bestempelingen van borderline als agressief, manipulatief en leugenachtig zijn niet alleen kortzichtig, maar ook incorrect. Het zijn misvattingen die vooral voortkomen uit een gebrek aan kennis en het taboe dat nog steeds op borderline rust.

Citaat uit: Kathelijn Hulshof, Gevalletje borderline, Blosom Books 2021

Het is één van haar doelstellingen: borderline uit de taboesfeer te halen én een meer genuanceerd beeld creeëren. Nergens pretendeert ze hét verhaal over borderline te vertellen, maar het is wel hààr verhaal, net zoals het haar therapeutisch proces is.

Bloedeerlijk

Eén voor een overloopt Kathelijn Hulshof de symptomen en vertelt wat het voor haar betekent.

Ik ben altijd angstig dat iedereen mij verlaat als ze weten wie ik echt ben en daarom speel ik vaak toneel of duw ik zelf mensen weg zodat het minder pijn doet als ze daadwerkelijk geen contact meer met me opnemen. (Verlatingsangst)

Citaat uit: Kathelijn Hulshof, Gevalletje borderline, Blosom Books 2021

Over de identiteitsstoornis:

Ik was of een zak stront of een prinses. Daar zat praktisch niets tussenin. Alles was zwart of wit, mooi of lelijk, goed of slecht. Het gevolg was dat iemand anders ook alleen maar geweldig of onuitstaanbaar kon zijn.

Citaat uit: Kathelijn Hulshof, Gevalletje borderline, Blosom Books 2021

Kathelijn kijkt naar zichzelf en ziet wat ze wil en niet wil. Ze wil meer stabiliteit en evenwicht, maar heeft geen idee hoe daar aan te beginnen.

De lange weg van therapie en psychiatrie

Ze neemt je mee op haar lange weg van therapie (teringpie!) en psychiatrie. Het is er heftig en confronterend. Hulp vinden is niet evident en vind je de hulp al, dan zijn er lange wachtlijsten, soms wel tot meer dan een jaar. De diagnose ‘borderline’ is geen beginpunt, wel de vraag naar hulp.

Los van de problemen die ze sowieso al met zichzelf heeft, blijkt ook de psychiatrie zelf met problemen te sukkelen. Behandelaars (therapeuten) die lange tijd uitvallen door ziekte, allerlei regels van buitenaf die soms de situatie nog erger maken dan ze is. Invallers, plotse verschuivingen in het soort therapie. Je moet al behoorlijk moedig zijn om te blijven gaan. Maar ook: heldhaftig engagement van therapeuten die de confrontatie durven aangaan en niet loslaten. Kathelijn leert steeds meer over zichzelf en hoe zij zichzelf en anderen haar kunnen helpen. Zoals bv. als de spanning bij haar teveel oploopt, dan wordt ze impulsief en zegt ze dingen die ze niet meent.

Laat je vooral niet meeslepen, maar bied wel troost en erkenning voor mijn gevoel. Als ik heel verdrietig of boos ben, dan is dat voor mij op dat ogenblik de waarheid. Vervolgens is het heel belangrijk om terug te komen op wat is gebeurd. (…) Als ik gekalmeerd ben, zie ik de dingen vaak zuiver en scherp. Dan kan ik goed een gesprek voeren. Het is voor mij fijn om de film terug te draaien en samen te kijken wat er precies gebeurde.

Citaat uit: Kathelijn Hulshof, Gevalletje borderline, Blosom Books 2021

‘Een gevalletje borderline’

Hebben we allemaal niet een beetje borderline? Nee. Ik was, net zoals velen, bekend met de term borderline door het boek van Dirk De Wachter, Borderline Times. De Wachter, psychiater, somt (bovenstaande) symptomen van borderline op en besluit dat we in borderlinetijden leven. De titel van Hulshofs boek verwijst evengoed naar het al te goedkoop en makkelijk gebruik van pyschiatrische terminologie voor alledaagse problemen.

Gevalletje borderline. Het wordt negen op de tien keer gebruikt als mensen het over een emotionele vrouw hebben.

Citaat uit: Kathelijn Hulshof, Gevalletje borderline, Blosom Books 2021

Natuurlijk zijn we allemaal wel eens al te impulsief, twijfelen we aan onze identiteit, schommelt onze stemming soms te heftig naar onze normen, maar het gratuïte gebruik van het woord borderline doet onrecht aan voor wie echt lijdt.

Eind goed al goed?

Het boek eindigt bijna gelijktijdig met het einde van haar therapieweg. In september 2016 kreeg ze de eerste diagnose van obsessieve compulsieve persoonlijkheidsstoornis, in mei 2018 deze van borderline. Met tussenpozes is ze in therapie, de laatste van juni 2018 tot december 2020. Ze koos resoluut voor een medicijnvrije weg, al zijn haar gedachten daarover genuanceerd.

Het liefst wil ik het (dit boek, nvdr) laten eindigen als een sprookje. Alles is goed gekomen. Alle lessen zijn geleerd. Het boek kan met een glimlach op het gezicht worden dichtgeslagen. Het gevalletje borderline heeft alles bereikt waar ze ooit van droomde. Dat zou mooi zijn hé? Vind ik ook, maar zo is het niet. Dat weet ik best. Terugkijken is makkelijker. (…)
De belangrijkste zin heb ik voor het allerlaatst bewaard. Ik ben er nog en daar ben ik tot de maan en terug trots op.

Citaat uit: Kathelijn Hulshof, Gevalletje borderline, Blosom Books 2021

Praktisch

Kathelijn Hulshof, Gevalletje borderline is een uitgave van Blossom Books (2021), telt 288 blz. en is o.a. te koop bij Bol.com voor € 19,99 (paperback) of € 9,99 (ebook) en als luisterboek voor €12,99. Het boek maakt deel uit van de reeks ‘hoofdzaken’, waaronder ook dit boek van Bianca Toeps.

Zin in meer?

Meer boek reviews op DeWereldvanKaat kan je hier lezen.
Volg ‘Kaat leest’ via Instagram!