Gelezen : The Subtle Art of Not Giving a F*ck – Mark Manson
Voor wie ten onder gaat aan druk
Heb je nu en dan de indruk dat je compleet ten onder gaat aan druk en niet meer weet waar je hoofd staat ? Heb je zin om nu en dan ‘foert’ te zeggen ? Dan is dit echt een boek voor jou. Mark Manson zet de dingen weer op hun plaats. Zoals middelmaat is oké en nee, we zijn echt niet zo bijzonder als we denken. Uitdagend, zeker !
Shit happens
Met deze titel ben ik natuurlijk geheel thuis in het taaltje van Mark Manson die dergelijk taalgebruik niet schuwt maar het is wel één van de grote thema’s in zijn boek.
Het leven is geen pad over rozenblaadjes. Voor niemand. Het is geen aaneenschakeling van successen, hoe hard we ook werken of wat onze intenties ook zijn.
Je kan het dus maar beter aanvaarden, die ellende komt sowieso. Voor de een vroeger dan voor de andere, in gigantische levensstormen of als motregen jarenlang over je heen.
Iedereen is gelukkig, behalve ik
Wanneer we de (sociale) media geloven dan doet iedereen het geweldig. Ja, het is wel even zwaar, maar gaan met die banaan, don’t give up ! Zoveel positivisme is natuurlijk wel mooi, maar vertekent de realiteit geheel. Wanneer je je gaat meten aan al dat geluk en die succesverhalen, dan ziet je leven toch maar heel grijs uit. Er moet wel iets ernstigs mis zijn met je.
Now if you feel like shit for even five minutes, you’re bombarded with 350 images of people totally happy and having amazing fucking lives, and it’s impossible to not feel like there’s something wrong with you. It’s this last part that gets us into trouble. (…) We feel guilty for feeling guilty. (…) We get anxious about feeling anxious. What is wrong with me? This is why not giving a fuck is so key. This is why it’s going to save the world. And it’s going to save it by accepting that the world is totally fucked and that’s all right, because it’s always been that way, and always will be.
Verantwoordelijk voor alles en iedereen
Je wil verantwoordelijk zijn en zorg dragen voor anderen. Je wil dat iedereen in je gezin het goed heeft, dat je collega’s tevreden zijn, dat je relaties met iedereen goed zijn, dat men tevreden is over je werk. Het lijkt bijna Picture Perfect. Wanneer je dit leest denk je wellicht : ja, dat is erover, maar stel jezelf de vraag, voel jij je ook niet heel erg verantwoordelijk voor alles en iedereen ? En doe je dat niet vanuit de beste bedoelingen ?
Because when you give too many fucks—when you give a fuck about everyone and everything—you will feel that you’re perpetually entitled to be comfortable and happy at all times, that everything is supposed to be just exactly the fucking way you want it to be. This is a sickness. And it will eat you alive. You will see every adversity as an injustice, every challenge as a failure, every inconvenience as a personal slight, every disagreement as a betrayal.
Denk nu vooral niet dat Mark Manson pleit om egoïstisch te zijn en enkel aan jezelf te denken of om niets (give a f*ck) om te geven. Daar pleit hij juist NIET voor. Hij daagt uit om te kiezen wat je prioriteiten zijn en je van de rest inderdaad niets aan te trekken. Wie niet kiest voor wat belangrijk is, verliest zichzelf compleet en voelt zich continu overbebelast en schuldig.
Geluk is geen legodoos
Mark Manson stelt in The Subtle Art of Not Giving a F*ck enkele kritische vragen. Hoe maakbaar is geluk ? Dat we ons leven ondergaan en niets in de pap te brokken hebben is geenszins waar, maar anderzijds lijkt het wel alsof wij geheel en al verantwoordelijk zijn voor ons geluk en geluk een kwestie van het juiste doen is. Wie met andere woorden niet gelukkig is, heeft dat aan zichzelf te wijten, een stelling die ook in het boek Identiteit van Paul Verhaege wordt geponeerd.
There is a premise that underlies a lot of our assumptions and beliefs. The premise is that happiness is algorithmic, that it can be worked for and earned and achieved as if it were getting accepted to law school or building a really complicated Lego set. If I achieve X, then I can be happy. (…)This premise, though, is the problem. Happiness is not a solvable equation. Dissatisfaction and unease are inherent parts of human nature and, as we’ll see, necessary components to creating consistent happiness.
Overwin ellende = geluk
Oké, bovenstaande titel is misschien kort door de bocht, maar het overwinnen van obstakels zorgt voor geluk. Denk aan alle moeite die je moest doen om je diploma te behalen, het zweet en de weerstand die je moest overwinnen om 1 km aan een stuk te lopen. Al die inspanningen, al die stress hebben wel tot iets geleid : een resultaat waar je gelukkig kan mee zijn. Iets dat je ten diepste voldoening geeft.
Een groot verschil met wat je zomaar wordt voorgeschoteld.
To be happy we need something to solve. Happiness is therefore a form of action; it’s an activity, not something that is passively bestowed upon you, not something that you magically discover in a top-ten article on the Huffington Post or from any specific guru or teacher.
Geluk is work in progress
Volgens Mark Manson is geluk geen status-quo, niet iets dat je, als je het eenmaal bereikt hebt, bij je blijft. Mensen hebben honger naar meer. Denk aan het boek van Devisch over rusteloosheid waarin hij stelt dat wanneer mensen eindelijk iets hebben bereikt (einde onrust) ze opnieuw naar iets anders verlangen. Wellicht omdat inderdaad in de uitdaging het geluk schuilt.
Happiness is a constant work-in-progress, because solving problems is a constant work-in-progress—the solutions to today’s problems will lay the foundation for tomorrow’s problems, and so on. True happiness occurs only when you find the problems you enjoy having and enjoy solving.
Geen schrik voor negatieve emoties
In dat opzicht zouden we volgens Mark Manson niet zo’n schrik moeten hebben van stress of slechte dagen maar ze als uitdagingen zien die ons (kunnen) leiden naar meer geluk. Er niet op ingaan en geen actie ondernemen, dàt is pas niet gelukkig zijn.
In other words, negative emotions are a call to action. When you feel them, it’s because you’re supposed to do something. Positive emotions, on the other hand, are rewards for taking the proper action.
Je bent niet bijzonder
Deze zin past niet een klimaat waarin het uniek-zijn en het bijzondere aan iedere mens overal wordt onderlijnd. Stel dat je van jezelf zou zeggen dat je ‘middelmatig’ bent, dat lijkt het alsof je jezelf tekort doet of dat leidt aan een negatief (en bijgevolg verkeerd) zelfbeeld. Maar is dat wel zo ? Hoeveel mensen zijn écht bijzonder ? Waarom zou middelmatig niet goed zijn ? Is middelmatig niet per definitie voldoende ?
Volgens Mark Manson creëert het beeld van bijzonder te (moeten) zijn problemen en voorkomt het dat mensen groeien en hun leven zelf in handen nemen.
But it also causes something else to happen. If we have problems that are unsolvable, our unconscious figures that we’re either uniquely special or uniquely defective in some way. That we’re somehow unlike everyone else and that the rules must be different for us. Put simply: we become entitled.
Ik kan mij voorstellen dat vele mensen moeite zullen hebben met dit hoofdstuk. Hij stelt daarin dat de meeste van je problemen helemaal niet zo bijzonder zijn. Duizenden mensen hebben hetzelfde voorgehad en zullen hetzelfde meemaken.
Daarmee zegt hij niet dat die problemen niet pijnlijk en zwaar om dragen kunnen zijn. Hij zegt alleen dat ze niet bijzonder zijn en van jou geen bijzonder persoon maken.
Sadistisch ? Juist niet. Hij waarschuwt voor het vervallen in de slachtofferrol, voor het moment dat je je situatie (hoe erg ook) gaat gebruiken om niets meer te doen of te verwachten dat anderen het voor jou gaan doen.
We hebben altijd de keuze
Wat ons ook overkomt, hoe we reageren is altijd onze keuze én verantwoordelijkheid.
Often the only difference between a problem being painful or being powerful is a sense that we chose it, and that we are responsible for it.
Many people may be to blame for your unhappiness, but nobody is ever responsible for your unhappiness but you.
Omhels onzekerheid
In een maatschappij die er vanuit gaat dat geluk maakbaar is, is het een kleine stap om te menen dat je alles onder controle kan hebben. Het niet onder controle hebben maakt veel mensen onzeker. Er zijn echter zoveel variabelen dat het zo goed als onmogelijk is om alles in de hand te houden.
It’s the backwards law again: the more you try to be certain about something, the more uncertain and insecure you will feel. But the converse is true as well: the more you embrace being uncertain and not knowing, the more comfortable you will feel in knowing what you don’t know. (…) Uncertainty is the root of all progress and all growth. As the old adage goes, the man who believes he knows everything learns nothing. We cannot learn anything without first not knowing something. The more we admit we do not know, the more opportunities we gain to learn.
Die onzekerheid kan ons uit ons lood slaan of ons verlammen. Hij volgt hier echter dezelfde redenering als het omgaan met problemen. Juist door het aanvaarden van onzekerheid en het oncontroleerbare, is er groei mogelijk. Als je alles onder controle hebt en alles meent te weten zit je in principe vast. Er is geen ruimte meer.
Samengevat
Zou ik hopen dat hier een cursus van gemaakt wordt die door alle middelbare scholieren wordt gevolgd. Ik meen dat vele jongeren (en volwassenen) gebukt gaan onder irreële verwachtingen ten aanzien van zichzelf en een onrealistisch beeld van hun kunnen en andermans kunnen.
Anderzijds is het evengoed een boek voor alle volwassenen. Soms is het bijna een slag in je gezicht. Maar eentje die je wakker schudt.
Praktisch
Mark Manson, The Subtle Art of Not Giving a F*ck, Uitgeverij Harperone (2016).
Ik merkte dat enkel het e-book te koop is bij bol.com en dit voor € 16,93.
Ik las de Kindle-editie voor $ 10,90.
De paperback (Amazon $ 9,41) zou ik toch boven het e-book aanraden. Zo kan je nu en dan eens terugbladeren in het boek en dit vooral op die dagen dat je denkt dat het je allemaal tegenzit. Je dag zal er onmiddellijk anders uit zien !
