Nog nooit dachten we zoveel na over ons eigen sterven.

Het leven heeft soms andere plannen

Vorig jaar gooide de kankerdiagnose al onze plannen om. Een lichaam vol chemicalieën, nee, dan ben je niet op je best. Na een jaar ploeteren en Gasthuisberg als tweede stek, dachten we dit jaar controle over onze zomer te hebben. Alleen, het leven geeft zo goed als nooit controle af.

life is what happens
when you’re busy making other plans

De te lange lijdensweg

Een week voor de vakantie begon, werd de vader van het lief opgenomen in Gasthuisberg. Dat was al meermaals gebeurd en gezien zijn leeftijd en toestand zagen we het als een stap in een lange tocht. Niemand van ons had verwacht dat dit het begin van een veel te lange lijdensweg zou worden. De behandeling van een longontsteking sloeg niet aan. Nieuwe pogingen, nieuwe therapieën. Tot men zei

We staken alles. Het heeft geen zin meer.

Het hart volgt niet

Met mijn verstand begreep ik het. Maar het hart volgde niet. Er waren geen baxters meer, geen curatieve medicatie, geen hydratatie. Niets. Of misschien eerlijker: ook het verstand begreep het niet. Wat gebeurt er als je gewoon alles stopzet, dagenlang ?

Dag na dag zagen wij het aan. Het was een machteloos toekijken, dag na dag.

In een ziekenhuis vol bedrijvigheid zagen wij hoe alle activiteit stilviel in deze kamer.

Wij waakten, we gingen op bezoek, zonder hoop.

Het deed iets met ons.
Een zieke nabijzijn zonder enige hoop, toezien hoe in deze kamer de verplegers nog nauwelijks kwamen, geen medicatie, geen voeding, niets.

Geen communicatie, geen scenario

Niemand van ons had dit ooit meegemaakt. Er was geen scenario. Ook het ziekenhuis zweeg. Wij wachtten en niemand durfde uit te spreken waarop we wachtten.
Niet uit haast, niet omdat we er niet wilden zijn, maar omdat we met z’n allen zoveel vragen hadden over zingeving. Wat waren we in hemelsnaam aan het doen ?

Nadenken over de eigen dood

Deze lange weg van sterven deed ons nadenken over onze eigen dood. Het lief en ik spraken onze wensen uit, en dat we dat toch op één of andere manier willen vastleggen, over hoe we het echt niét willen. Niet voor onszelf maar ook niet voor onze naaste.

Voor de dood komt het sterven

Dat de dood de laatste halte zou zijn, dat we wisten we. Zoals iedereen het weet. Ooit komt die laatste dag. Met een voorgeschiedenis van een gezegende leeftijd en een gezondheid die al tien jaar zwaar bedreigd was, was die dood niet onverwacht.
Sterven en dood lijken bijna twee synoniemen. Je sterft en je bent dood. Het lijkt bijna in één moment te gebeuren.

Ik wist niet dat sterven zo lang kon duren.

Het maakt het allemaal moeilijker en eenzamer. Ik blijf met veel vragen zitten over het sterven zelf, de manier waarop dit in een ziekenhuis gebeurt. Het zijn vragen waar niemand ons een antwoord kon (of wou) op geven.
Dat mijn geest en hart verward en vermoeid zijn. Dat ik nog altijd overstuur ben over het sterven zelf en het niet kan plaatsen, terwijl ik dat met de dood wel kan.

Dat ik dit niemand toewens.