Nu of nooit: bouw aan je mentale kracht

Van commando’s speciale operaties weet je zo dat ze over sterke fysieke en mentale kracht moeten beschikken.
Kan je dat leren: omgaan met extreme stress en mentaal sterk blijven? In het dagelijkse leven strijden we dan misschien niet tegen een fysieke vijand, de stress is er evengoed.
Dai Carter – ook wel bekend van kamp Koningsbrugge – schreef een sterk boek. Wat hij in het leger leerde, blijft bruikbaar de rest van zijn leven, wat hij later ook doet. En laat dit evengoed voor u en mij gelden.

Mentale kracht

Van jongsaf droomde hij ervan bij de Special Forces te komen, een droom waar hij resoluut voor ging. De opleiding is fysiek en mentaal ontzettend zwaar.

Als mensen opgeven tijdens de commando-opleiding heeft dat bijna nooit een fysieke reden. Soms hebben ze een blessure en worden ze om medische redenen ontheven maar negenennegentig procent van de mensen die opgeven tijdens de commando-opleiding doet dat omdat ze het mentaal niet kunnen trekken. Ze zijn vergeten door de pijn en de vermoeidheid waarom ze zich überhaupt hebben opgegeven. In die momenten moeten ze antwoord kunnen geven op hun ‘waarom’. Soms is hun waarom niet sterk genoeg vanuit innerlijke overtuiging.

Citaat uit Dai Carter, Nu of nooit, Bouw aan je mentale kracht met de levenslessen van een commando speciale operaties, Prometheus 2022.

Dai Carter zal doorheen zijn hele boek terugkeren naar die mentale kracht. Het is je mentale kracht die je brengt daar waar je écht wil zijn. Het leven als commando is één en al uitdaging en onvoorspelbaarheid. Wat hij als commando leerde, daar kan hij de rest van zijn leven verder mee.

De kwetsbaarheid van een commando special operaties

Zij het door films of andere media, commando’s worden dikwijls geassocieerd met macho-gedrag. Nergens staat in het boek dat dit soms ook niet gebeurt, maar wie die boek leest kan niet anders dan onder de indruk zijn van de kwetsbaarheid die Dai Carter hier in dit boek legt.

Het is een kwetsbaarheid als sterkte: durven vertrouwen op de andere. Je kwetsbaarheid onder ogen zien en daar iets mee doen, ze omvormen. Het beoefenen van empathie, altijd. Jezelf keer voor keer in de spiegel durven bekijken maar evengoed oog en oor hebben voor de feedback van anderen. Want uit die feedback kan je leren. Het beeld van de macho-soldaat staat hier ver van af. Centraal staat altijd groei, no fixed mindset hier.

Wanneer je uitdagingen omarmt, ben je bereid er voor de volle 100 procent in op te gaan en te leren van eventuele fouten die je maakt. ‘Als ik uitdagingen uit de weg blijf gaan, zal ik nooit groeien’ is een mooie zin om op te schrijven.

Citaat uit Dai Carter, Nu of nooit, Bouw aan je mentale kracht met de levenslessen van een commando speciale operaties, Prometheus 2022.

Growth mindset

It’s all in the mind. Deze zin las ik niet bij Dai Carter maar wel over hoe belangrijk het is dat je ‘goed in je hoofd zit’. Voor hem betekent dat bovenal weten waarom je iets (niet) doet en overtuigd zijn van een growth mindset (cfr. Carol Dweck): denken in oplossingen in plaats van problemen.

Je kunt het begrip mindset gebruiken als een soort kompas. Mindset bepaalt je richting. Een richting van groei of blokkades. (..) Het is belangrijk om je te realiseren dat een fixed mindset niet per se negatief is. (…) Leer je enorm veel van grenzen verleggen? Ja, maar dan moet het een bewuste afgewogen, constructieve keuze zijn die gekoppeld is aan een levensdoel.

Citaat uit Dai Carter, Nu of nooit, Bouw aan je mentale kracht met de levenslessen van een commando speciale operaties, Prometheus 2022.

Wilskracht, discipline, veerkracht

Wilskracht, discipline en veerkracht. Het zijn woorden die je makkelijk associeert met commando’s. Iedereen heeft wel eens gehoord over de inspecties die soldaten in opleiding krijgen als het gaat over het onderhoud van hun pistool of de inrichting van hun rugzak. Wanneer je daar ‘stopt’ kan het lijken alsof (leger-)discipline samenvalt met gehoorzaamheid aan een ander.

Dai Carter legt het belang van die discipline uit. Hij doet dat via concrete voorbeelden uit het leger: het wapen dat altijd ‘klaar’ is (dus schoongemaakt) want je wil niet overvallen worden en merken dat je wapen vol zand zit en niet werkt. Discipline niet als blinde gehoorzaamheid, maar iets dat een doel dient.

Discipline, evenals wilskracht en veerkracht brengen je uiteindelijk bij wat je echt wil. Dai Carter verwijst naar het beroemde marsmellow experiment waar kinderen worden alleen gelaten met op tafel een marsmellow. Als ze er er in slagen om die een paar minuten te laten liggen, dan krijgen ze naderhand een tweede. Het is dus kiezen voor onmiddellijke bevrediging of iets dat groter is maar wat in de toekomst ligt.

Dai Cater volgt Jocko Willink, een Navy Seal die meent dat discipline gelijk staat aan vrijheid: ‘omdat het mij in staat stelt te doen wat ik diep van binnen voel.

Toch ontslaat discipline je nooit van verantwoordelijkheid. Het valt op hoe Dai Carter zich altijd zeer erg bewust is van het effect van zijn handelen op het welzijn van anderen. Het is bewust handelen naar je doel (doen wat je moet doen) en daarin altijd rekening houdend met de andere.

Kan je discipline en mentale kracht trainen?

Volgens Dai Carter – en ik kan hem daarin helemaal volgen – kan dat best wel, al zal de manier waarop iemand dat doet verschillend zijn. Hij geeft alvast tips waar iedereen wat mee aankan.

1. Routines en het opschrijven van je doelen
2. Sporten
3. Luisteren naar je lichaam: wat heeft het nodig, wat is balans? Het beoefenen van mindfulness.

Zelfbewustzijn en persoonlijk leiderschap

Het komt in zijn boek keer op keer terug: het belang van zelfbewustzijn. Tijdens volle actie (in conflictgebied) is er geen tijd voor emotie of twijfel, daar val je terug op je training en doel. Maar zelfs tijdens een missie neemt Carter na een actie de tijd om nadien te reflecteren. Soms zijn dat maar een paar minuten. Dai Carter komt mij voor als iemand die ontzettend veel nadenkt maar daarom niet piekert. Hij is gefocused op zijn doel en leert gaandeweg. Iedere keer opnieuw lijkt hij een soort innerlijk kompas boven te halen: ben ik op de goede weg? Wat kan ik leren? Moet ik bijsturen? “Ik erken mijn emoties zonder oordeel. Ik neem persoonlijk leiderschap op mij”.

Is dat niet die van Kamp….

Vlaanderen heeft zijn kamp Waes, Nederland heeft zijn kamp Koningsbrugge. Kijk je nu en dan naar een Nederlandse zender of woon je in Nederland, dan herken je Dai Carter misschien als één van de instructors. Dai Carter is zo’n beetje de Nederlandse versie van de Vlaamse Stijn Swijns.

Voor wie is dit boek?

Voor iedereen die niet op automatische piloot wil leven en wil leven vanuit wat hij/zij waardevol vindt. Wie zoekt naar wegen om te komen tot persoonlijk leiderschap, beter wil omgaan met de uitdagingen die het leven stelt, zal veel aan dit boek hebben.
Je hoeft geen specifieke interesse hebben in het leger. In zekere zin zou je alle legerverhalen als metaforen kunnen zien, al zou je evengoed kunnen zeggen dat de ‘geleerde lessen’ hier de theorie verlaten, want als het werkt in zo’n situaties, dan zal het zeker ook in andere, minder stressvolle momenten werken.

Praktisch

Dai Carter, Nu of nooit, Bouw aan je mentale kracht met de levenslessen van een commando speciale operaties telt 256 blz. en is een uitgave van Prometheus. Te koop voor € 22,50.

Graag meer boekbesprekingen lezen? Hier vind je al mijn bookreviews.