Paddenstoelen herkennen – hulpmiddelen

Herfst is hoogfeest voor paddenstoelen !

Wie in dit seizoen op pad gaat in het bos, kan er niet naast kijken. De paddenstoelen steken weelderig en vol trots hun kopje boven. Kopje, jawel, want wat wij te zien krijgen is maar een deel van een veel groter geheel dat onder de grond zit, we zien bij wijze van spreken het kopje van de zwam !

Paddenstoelen, zwammen…. een ingewikkelde familie

Paddenstoelen of zwammen zijn intrigerend. Althans, zo zie ik het. Het zijn geen planten of struiken, geen bloemen. In België zijn er maar liefst 5000 soorten paddenstoelen en  velen van hen veranderen nog eens van uiterlijk gedurende hun korte leven. Niet makkelijk dus om ze te herkennen. Sommige hebben een hoed en een steel, andere lijken op knollen. Sommige vind je juist niet in de herfst, maar enkel in de winter of de lente. Kortom, een ingewikkelde familie !

Welke paddenstoel is dit ?

Het is de vraag die menig wandelaar zich stelt. Je ziet een paddenstoel en je vraagt je af welke het is. Sommige zijn makkelijk te herkennen, zoals de knalrode vliegenzwam, al verkeurt hij wel en is zijn hoedje aanvankelijk een ‘bolletje (zie foto). Ook de tondelzwam is vrij makkelijk te herkennen. Je vindt ‘m vooral op heel verzwakte, in onze ogen dode, bomen. De grote stinkzwam, die we allemaal bij de Latijnse naam kennen als de Phallus impudicus dankzij het ‘lenteliedje’, geeft ook snel prijs. Verder volgen de inktzwam. Een witte steel en een paars (inktachtig) hoedje. Misschien lukt het nog om eekhoorntjesbrood te onderscheiden en misschien wel een zwavelkopjes, die groeien meestal in groep. Maar dan zijn er nog duizenden paddenstoelen over !

Hulpmiddelen bij het determineren van een paddenstoel

Meestal maak ik gebruik van deze kaart :

Via een mail van Staatsbosbeheer (NL) kon ik deze downloaden. Jij kan hier de  paddenstoelen-zoekkaart downloaden.  Ben je ooit in Nederland, dan kan je deze en diverse andere natuurkaarten voor een prikje kopen. Meestal staan ze gewoon in het rek bij de andere ansichtkaarten. In België heb ik ze nog niet gezien.

Nederland heeft Staatsbosbeheer, België heeft dan weer het Agentschap Natuur & Bos. Zij geven knappe determinatietabellen uit. Gelamineerd en al !

Hier zie je het begin van de determinatie.

Aan de 5000 soorten raak je evenwel nog altijd niet, maar je bent sowieso al een heel stuk verder.  Ik vond geen besteladres – ik kocht ze in het bosmuseum  in Tessenderlo –  maar hier kan je een soortgelijke zoekkaart kopen voor 2,25 euro.

Meer weten over paddenstoelen ?

• De beste en meest realistische kennismaking is je lid maken van de Facebookgroep ‘Paddenstoelen’. Mensen plaatsen daar allerlei foto’s van paddenstoelen en ze worden meestal gedetermineerd. Het hele jaar door is de groep actief, je ziet echt héél veel paddenstoelen passeren.
  Je kan ook zelf een foto plaatsen en vragen of iemand deze paddenstoel (her-)kent.
• Natuurpunt heeft een pagina over ‘Paddenstoelen herkennen’, minder uitgebreid dan de FB-groep, maar zeker een goed begin. Zo kan je beginnen met het kleur en dan verder determineren.  Hieronder vind je een screenshot.

Nog een tip

Bij de terminatie van een paddenstoel moet je dikwijls onder het hoedje kijken. Je bepaalt dan of het gaatjes zijn of plooien. Het is zonde om de paddenstoel te plukken. Ik neem gewoon een ‘selfie’ van de paddenstoel. Ik leg mijn smartphone onder de hoed en neem vervolgens een zogenaamde selfie. Zo zie ik meteen het er onderaan die hoed uitziet. De foto’s zijn niet zo scherp, maar je toont wel alle respect voor dit wonderlijk stukje natuur. Je kan natuurlijk ook een spiegeltje onder de hoed leggen.

[perfectpullquote align=”full” cite=”” link=”” color=”” class=”” size=””]Veel zoekplezier ! [/perfectpullquote]