prepensioen jobs in plaats van prepensioen

Door de nieuwe pensioenhervorming ziet de nabije toekomst van sommige collega’s er plots heel anders uit. In plaats van nog een jaar, of twee jaar te werken, wordt dat 7 jaar.

Daar heb ik toch wat mee te doen en ook al begrijp ik best dat we met z’n allen langer moeten werken (of liever : mogen, want het is toch het gevolg van een betere gezondheidszorg en een hogere levensverwachting), heb ik best wel met hen te doen. Misschien hadden ze al concrete plannen (een jaar is niet zo ver) of telden ze al een beetje af. Maar goed, die collega’s van mij die houden het nog wel even vol.

Bij Barbaramama las ik een uitdagend berichtje dat er zijdelings mee te maken heeft. Niet zozeer met dat ‘lange werken’ maar : moet ik nog 20 jaar hetzelfde doen ? En misschien heb ook wel heel andere talenten. Zij is een veertig en verpleegster. Afgezien van het feit dat ik mij afvraag of alle jobs sowieso goed uit te oefenen zijn eens de 60 gepasseerd denk ik dat ze gevoelige snaar raakt die wel eens met het pensioendebat te maken heeft.

Het zou wel eens kunnen dat mensen echt wel willen blijven werken maar niet hetzelfde willen doen, dat ze tegen dan uitgebrand zijn, op automatische piloot werken en nog weinig vreugde in hun werk vinden.
Ik heb trouwens niet de indruk dat de meeste mensen die op pensioen willen – en gezond zijn – aan het eind van hun krachten zijn en zich willen terugtrekken uit de maatschappij om enkel en alleen maar een huisje-tuintje leven te leiden. Sommige van mijn gepensioneerde vrienden zijn heel actief in het vrijwilligers werken en ondersteunen onzichtbaar veel mensen. Denk maar aan de voor de hand liggende oma’s en opa’s in een maatschappij met een tekort aan kinderopvang en drukke ouders met weinig tijd voor hun kinderen. Niet dat ik het ‘maar normaal’ vindt dat grootouders dit doen. Ik weet niet of ik, nu nog ‘in de kinderen’ zo gretig ben om ‘het nog eens te doen’, maar mochten alle grootouders morgen plots ‘afhaken’, dan zou het land toch een beetje stil liggen denk ik en dat is niet het enige dat ze doen.

Komt de groep mensen voor wie de job te zwaar wordt eens de zestig gepasseerd. Ik besef dat het een heikel onderwerp is, maar mensen in de verzorging, met onregelmatige diensten, die veel moeten tillen, is dat evident ? Kleuterleidsters die ondertussen zelf oma zijn, voor een klas ? Als zoveel jonge leerkrachten in het onderwijs afhaken omwille van de werkdruk en vooral de stress, mag je dan verwachten dat een zestiger géén problemen daar onverschillig voor is ? Zo zijn er vast nog een aantal jobs, ik noem er maar enkele.

een pleidooi voor pre-pensioenbanen

Zou het een oplossing zijn om deze mensen een alternatief te bieden ? Of de jobs die ze uitvoerden, ‘zachter’ te maken door de werkbelasting te verminderen ? Ik verzin maar wat : dat die postbode van zestig wat minder straten moet bedienen ? Dat die leraar minder uren moet presteren ?
Of zouden er lieden zo creatief kunnen zijn om zoiets te zien als pre-pensioenbanen ? Iets helemaal anders dus, maar toch nodig in de maatschappij en iets waarin een zestiger zich nuttig voelt en niet overvraagd ?

Zo zou ik het best vinden mochten een oudere heer of oudere dame aan het onthaal van de bibliotheek zitten die heel belezen is en tijd heeft. Of misschien kan iemand al zoals leesmoeders hier en daar (het zijn nu wellicht allemaal leesoma’s !) kinderen individueel of in kleine groepjes helpen bij het lezen. Of misschien kan ik als leerkracht uit het middelbaar onderwijs, ouders en leerlingen helpen met ADHD, autisme, leren leren. Die nood is ontzettend groot, maar de zorg is zeer klein.

Prepensioenbanen zouden de werkdruk én de frustratie van de actieve beroepsbevolking kunnen drukken. Frustratie en werkdruk omdat zij er de tijd niet voor hebben.

Is dat financieel haalbaar ? Ik heb er geen idee van. Ik weet wel dat ik (nu al !) minder ambitieus ben dan toen ik 25 was en het niet erg zou vinden om als 60er een job te hebben met ‘minder prestige’ en minder werkdruk. Wie als 60er een (nieuwe) job aanneemt zoekt eerder naar voldoening en zingeving en doenbaarheid. Het hoeft niet ambitieus te zijn, er hoeven geen doorgroeimogelijkheden te zijn en het mag best een plaatsje in de schaduw zijn denk ik.

Maar dat lost natuurljk nog het probleem niet op van Barbaramama : wil ik als veertiger nog 20 jaar dezelfde job doen ? Want die vraag kan zo dreigend zijn dat het gevoel alleen al ‘nog 20 jaar van dat’ iemand moedeloos doet verlangen naar ‘pensioen’ ; terwijl hij of zij misschien gewoon iets anders wil.