Recensie: een ander leven – Bart Moeyaert
In ‘Een ander leven’ blikt Bart Moeyaert terug op zijn leven. Het boek is een verzameling van herinneringen, research en betekenis zoeken. Als lezer krijg je een inkijk in het leven van de jonge Moeyaert, de invloed van het gezin waarin hij opgroeide en de bijzondere figuur van zijn moeder.
Een ander leven
‘Een ander leven’ verwijst letterlijk naar een gesprek dat zijn moeder, op reis met volwassen zoon Bart, met haar zoon voerde. In het hotel ontmoet ze een vrouwelijke hoogleraar uit de Verenigde Staten. De vrouw maakt indruk op Barts moeder wiens leven helemaal rond het gezin draaide. Wat als zij ook carrière had gemaakt? Wat als zij andere keuzes had gemaakt? Zou ze dan, net als deze vrouw, reizen? Hoe zou haar leven geweest zijn?
“Ik heb er nooit aan gedacht dat je ook vragen kunt stellen over een ander leven, het leven dat iemand niet heeft geleid. Het is mogelijk dat mijn moeder ooit al eens in bedekte termen heeft verteld dat ze keuzes heeft laten liggen. Dan moet ik die waarheid hebben verdrongen. ‘Ik had een ander leven gewild’ is een mededeling die je van je moeder niet wil horen, laat staan wil onthouden.”
Maar evengoed slaat ‘Een ander leven’ op de retrospectie van Bart Moeyaert zelf. De vraag naar ‘wat als’ heeft een ander gewicht dan de vraag van zijn moeder, maar de lezer merkt snel dat Moeyaert stilstaat bij gebeurtenissen die hem sterk zijn bijgebleven en nog altijd meedraagt. Ten goede en ten kwade.
Schrijfstijl : tot enkel de puurste vorm overblijft
Bart Moeyaert heeft een duidelijke voorkeur voor minimalistisch schrijven, met een zeker wantrouwen kijkt hij naar een teveel aan woorden die elk gaatje gevuld willen krijgen. Grote en lange beschrijvingen, je vindt ze niet in dit boek. Uitpuren doet hij, tot de essentie overblijft.
Het lijkt soms alsof Moeyaert continu op kousenvoeten loopt, alsof hij nauwelijks geluid wil maken, bijna onzichtbaar wil zijn. Dat geldt evengoed voor zijn zinnen die uitgepuurd zijn, waardoor alleen de essentie overblijft en niets anders. Zinnen die daardoor des te krachtiger zijn.
Opbouw
Het boek volgt geen strikte chronologie. Het boek is opgebouwd rond het bezoek met zijn moeder in Parijs in 1996. Het zijn de hoekstenen van het boek, tussendoor zijn de vele bouwstenen van zijn leven: over zijn vader, zijn broers, zijn prille schrijverschap, zijn studies, zijn eerste publicaties. Evengoed gaat het boek over de liefdes in zijn leven, zijn auteurschap dat steeds meer bijval kent.
Oordeel
Met “Een ander leven” waan je je in de buurt van een bedachtzaam man die met scherpe blik om zich heen kijkt, observeert en vervolgens alles toevertrouwt aan het papier. Dit doet hij op zo’n uitgepuurde manier dat het je denken en lezen vertraagt. Als lezer voel je je dichtbij de schrijver, al gaat zijn geschrijf nooit richting oordelen of interpreteren uit. Hij deelt een leven, dat licht en duister kende, maar bovenal een zoektocht naar liefde. Liefde voor het woord, liefde voor de mensen in zijn leven. Maar bovenal, liefde voor het leven. Een boek dat je wil bijhouden en teruglezen. Voor die keren dat je verloren loopt in dat leven door al z’n drukte.
Bart Moeyaert, Een ander leven, is uitgeven door de Arbeiderspers in de reeks Privédomein. Het boek is te koop bij o.a. Bol.com voor € 27,99 (paperback), of als ebook voor € 16,99. Het boek is gratis te lezen voor wie een Kobo-plusabonnement heeft. Prijzen bij schrijven van dit artikel.
