De ultieme buitenstaander: een superatleet kiest voor eenzaamheid

Toen ik het boek ‘De ultieme buitenstaander’ in handen had, was ik meteen geïntrigeerd door het leven van Dag Aabye. Hij leeft verscholen in een bos in een oude schoolbus vol boeken. Elke dag loopt hij kilometers lang alleen over de bergen. Hij blijkt een ultra-atleet te zijn die de eenzaamheid en bijzondere soberheid van het leven off grid verkiest boven familie en luxe.Wie is deze man?

Een nieuwe Chris McCandless zoals ‘Into the Wild’?

Leven in een bus. In de wildernis. Alleen. Omringd met boeken, geen technologie, elektriciteit of comfort. Werd Dag Aabye geïnspireerd door het boek Into the Wild?
Het zou kunnen, maar met bovenstaande gelijkenissen houdt het wel een beetje op. Dag Aabye luistert elke dag naar het nieuws, hij wil uitdrukkelijk op de hoogte blijven van wat er gebeurt in de wereld. Hij heeft zijn stamcafé in het nabije dorp waar hij om de zoveel weken langskomt. Mensen kennen hem, bezoekers gebruiken het café als brievenbus voor Dag.

‘Hierboven ben ik een vrij man’, legde hij uit. ‘Ik kan dagen achtereen rennen zonder enige afleiding. Maar er zit wel een grens aan de hoeveelheid tijd die een mens alleen moet doorbrengen’. Hij zei dat hij probeerde zijn periodes van isolatie te beperken tot een maximum van twee weken per keer. ‘Ik ben wel langer weggebleven, maar dat doet iets met je. Het verandert je manier van denken. We zijn sociale wezens, kuddedieren. Ik heb het nodig om alleen te zijn, maar het zit niet in onze natuur om helemaal van elkaar afgesneden te zijn’.

Citaat uit Brett Popplewell, De ultieme buitenstaander, het onwaarschijnlijke verhaal van een wilde superatleet, Prometheus 2023

Brett Popplewell gaat op zoek naar zijn levensverhaal

Journalist Popplewell, die wel meer boeken schreef over mensen met buitengewone levensverhalen, ziet in de man die op de berg woont wel een verhaal voor een artikel. Hij probeert, hoe moeizaam ook, contact op te nemen met Dag. Wat volgt zijn maar liefst zes jaren van gesprekken en reizen naar en met Dag. Het levensverhaal van deze ultieme buitenstaander is immers zoveel meer dan ‘de man op de berg’.

Geboren in duistere jaren

Dag Aabye is geboren in Noorwegen tijdens de oorlogsjaren en werd reeds jong geadopteerd. Hij heeft geen weet van zijn biologische moeder of vader, behalve dat zijn moeder een kind zou verwekt hebben bij een Duitse officier – wat door de Noorse bevolking werd gezien als heulen met de vijand.
De relatie met zijn adoptieouders, en in het bijzonder zijn moeder, verliep problematisch. Hij verliet Noorwegen en kwam uiteindelijk – zonder papieren – in Canada terecht.
Een antwoord of beeld van wie zijn biologische ouders echt waren, had hij niet.

‘Door de effectiviteit van de nazipropagandamachine waren de leden van de SS ervan overtuigd dat het hun burgertaak was om te paren met noordse vrouwen met een geschikte achtergrond. Hoewel de Duitse regering het de militairen officieel verbood met vrouwen in bezet gebied te trouwen, werd het actief gedoogd, sterker nog, aangemoedigd dat Noorse vrouwen werden bezwangerd door SS-officieren. Dit concept werd door een leuze van de SS als volgt samengevat: ‘Na de overwinning op het slagveld komt de overwinning in de wieg’. Het vormen van de koppels ging even systematisch als gepassioneerd; potentiële moeders werden doorgelicht, hun raszuiverheid werd gedocumenteerd en hun geschiktheid vastgesteld’.

Citaat uit Brett Popplewell, De ultieme buitenstaander, het onwaarschijnlijke verhaal van een wilde superatleet, Prometheus 2023

Het verhaal van een vriendschap

‘De ultieme buitenstaander’ is een verhaal van vriendschap dat gekenmerkt wordt door respect. Brett Popplewell wandelt met Dag over vele bergpaden en luistert naar zijn verhalen. Al snel blijkt Dag een bijzonder leven achter de rug te hebben: als stuntman maakte hij kennis met grote namen als Sophia Loren, Sean Connery, won tal van ultraloopwedstrijden en was ooit een internationaal gevraagd skileraar bij de opkomst van skiën als populaire sport. Het gebeurt dat Popplewell twijfelt. Zijn deze verhalen niet aangedikt, of ronduit verzonnen? Tot hij foto’s vindt waar hij inderdaad bij bekende figuren staat, skioorden waar zijn foto aan de muur prikt.

Hij respecteert de levenswijze van Dag, al maakte hij zich meermaals zorgen over het impact die zijn levensstijl had op het leven van zijn kinderen.

Maar het was wel duidelijk dat hij er voor hen (zijn kinderen, nvdr) niets aan wilde, of kon, veranderen. Zijn vrijheid was onmisbaar voor zijn gevoel van eigenwaarde, en hij kon geen reden bedenken waarom iemand bezwaar zou hebben tegen zijn manier van leven. (…)
‘De gevaarlijkste plaats op aarde is de comfortzone’, zei hij tegen me. ‘Daar ga je dood aan. Ik snap niet dat iemand zich zorgen maakt om mij. Sommige mensen zien mij en denken: die man heeft hulp nodig. Maar ik heb niemands hulp nodig. Ik ben onafhankelijk. Niet iedereen ziet dat, want ze zien mijn kleren of mijn haar of de stok die ik over mijn schouder draag en ze kunnen niet begrijpen waarom ik glimlach. Nou, ik lach omdat ik gelukkig ben. En ik ben gelukkig omdat ik mijn leven leef zoals ik het wil.’

Citaat uit Brett Popplewell, De ultieme buitenstaander, het onwaarschijnlijke verhaal van een wilde superatleet, Prometheus 2023

Op zoek naar zijn biologische ouders

Ondanks zijn gevoel van onafhankelijkheid en geluk blijkt het vage verhaal van zijn afkomst hem parten te spelen. Als kind is hij afgerekend op zijn herkomst als ‘zoon van een Duitser’, de relatie met zijn adoptiemoeder is erdoor getekend. Brett Popplewell gaat op zoek naar de biologische ouders van Dag. Het wordt een zoektocht in Duitse en Noorse archieven, reizen heen en weer naar Noorwegen. Het verhaal laat zich moeilijk ontdekken. Namen zijn verkeerd gespeld, de lijn tussen overgeleverde geruchten en realiteit is bij tijden flinterdun.
De zoektocht alleen al, zonder het bijzondere personage van Dag Aabye, had al een boek op zich kunnen worden. De verbetenheid waarmee Popplewell zoekt en niet opgeeft, is bewonderendswaardig.
Het einde is al even verrassend.

Voor wie is dit boek?

Het boek vertelt het biografische verhaal van Dag Aabye, een man die in de wereld van ultralopers en skiërs grote faam geniet. Tevens is een een spanned verhaal over de zoektocht naar zijn biologische ouders.
Wie houdt van biografieën, geschiedenis, leven in de natuur, eenvoudig leven, ultralopen of extreme sporten zal dit boek graag lezen. Samengevat blijft het een bijzonder verhaal, spannend soms, goed verteld, dat iedere lezer zal kunnen bekoren.

De ultieme buitenstaander: praktisch

Brett Popplewell, De ultieme buitenstaander, het onwaarschijnlijke verhaal van een wilde superatleet, is een uitgave van Prometheus (2023). Het boek telt 280 blz. en is o.a. te koop bij Bol.com voor €25 (paperback) of als e-book voor €14,99.

Meer lezen?

Op DeWereldvanKaat vind je tal van recensies. Je kan mij ook volgen op Instagram onder de naam KaatLeest.