Gedichtendag 2019 – kleine daden

Het gevaar van tolerantie

Ik was onlangs op een studiedag waarin één van de sprekers het had over het gevaar van tolerantie. Dat lijkt een beetje een contradictie, want hoe kan je nu tégen tolerantie zijn ? Na zijn betoog knikte ik volmondig. Tolerantie kan ook domweg onverschilligheid worden.

Jezelf een vraag stellen, daarmee begint verzet

Ik koos dit gedicht omdat ik meen dat er te weinig verzet is. En dan heb ik het niet over de klimaatoptocht of acties. Maar het gebrek aan verzet in het dagelijkse leven.

Iemand wordt onheus behandeld – kan dit wel ?
Vrouwen krijgen minder betaald dan mannen voor hetzelfde werk – kan dit ?
Werknemers worden geconfronteerd met een reorganisatie die niemand snapt – kan dit ?
Iemand – of een groep – krijgt systematisch voordelen op het werk – kan dit ?
Iemand wordt genegeerd – kan dit ?
Je moet werken op uren die een normaal gezinsleven onmogelijk maken – kan dit ?
Je bent ziek, maar je baas verwacht toch dat je er bent – kan dit ?

Jezelf een vraag stellen, daarmee begint het verzet.
en dan die vraag aan een ander stellen.

Verzet begint niet met grote woorden, maar met kleine daden

Er zijn een aantal mensen in mijn leefomgeving die ik bewonder om hun consequent verzet. Ze zijn trouw aan hun waarden en wanneer iets tegen die waarden ingaan zeggen ze gewoon ‘Nee, dat doe ik niet’.  Ze nemen verder alle gevolgen op zich voor hun beslissing. Ik ken een man die voor een familielid zorgt op vrijdag. Het is gedeelde zorg. Er was een vergadering op vrijdag waar ‘per definitie’ iedereen aanwezig moest zijn en hij zei rustig ‘Ik zal er niet zijn”. Ouders die kiezen voor kinderen en daarom carrièrekansen missen omdat ze aan de schoolpoort willen staan. Familieleden die weigeren om systematisch overuren te maken, ook al is de druk nog zo groot. Mensen die hun spaarpotje ethisch beleggen, ook al is de druk van de grote banken nog zo groot.

Het begint met één iemand

Alle verzet is ooit begonnen met één iemand. Met Rosa Parks die weigerde toe te geven aan een regel die zei dat er aparte plaatsen voor blanken en zwarten waren. Leidinggevende figuren die weigeren om op vergaderingen te komen als die tot een stuk in de nacht duren. Een meisje met Asperger dat koppig opkomt voor haar ideaal.

Favoriete gedicht

Ik koos voor 2019 dit gedicht omdat het mij bezighoudt en in zekere zin brandend actueel is. Toch is mijn keuze voor dit gedicht niet uit het zogenaamde klimaatprotest voortgekomen. Ik heb het gekozen omdat in mijn eigen leef- en werkwereld de laatste maanden vaak de vraag kreeg ‘maar kan dit allemaal ?‘ waarbij mensen hun ongenoegen over iets uitten. Ik denk dat dit die eerste vraag was. En dan de vraag stellen aan iemand anders.